Fara í efni

Eða prófaðu að leita eftir flokki og/eða staðsetningu

Óvissustig Almannavarna vegna jarðskjálftahrinu á Reykjanesi

Mynd: Séð yfir Hópsnes og Grindavík
Mynd: Séð yfir Hópsnes og Grindavík

Ríkislögreglustjóri í samráði við lögreglustjórann á Suðurnesjum lýsir yfir óvissustigi Almannavarna vegna jarðskjálftahrinu á Reykjanesskaga. Jarðskjálftahrina hófst uppúr hádegi þann 30. júlí og er enn í gangi. Veðurstofa Íslands hefur sett Krýsuvík á gult vegna flugumferðar en mesta virknin er NA við Fagradalsfjall.

Íbúar eru hvattir til þess að huga að lausa- og innanstokksmunum sem geta fallið við jarðskjálfta og huga sérstaklega að því að ekki geti fallið lausamunir á fólk í svefni. Veðurstofa Íslands hefur einnig vakið athygli á því að grjóthrun og skriður geti farið af stað í brattlendi og því er gott að sýna aðgát við brattar hlíðar.

Óvissustig almannavarna þýðir að aukið eftirlit er haft með atburðarás sem á síðari stigum gæti leitt til þess að heilsu og öryggi fólks, umhverfis eða byggðar verði ógnað. Að lýsa yfir óvissustigi er hluti af verkferlum í skipulagi Almannavarna til að tryggja formleg samskipti og upplýsingagjöf á milli viðbragðsaðila. Á óvissustigi fara viðbragðsaðilar og stofnanir yfir áætlanir sínar og viðbúnað.

Í gær (1. ágúst 2022) funduðu fulltrúar frá Grindavíkurbæ, lögreglunni á Suðurnesjum, Almannavarnardeild Ríkislögreglustjóra, HS Orku og öðrum viðbragðsaðilum í kjölfar stóru skjálftanna sl. sólarhring á Reykjanesskaganum. Á fundinum var farið yfir vöktunarupplýsingar Veðurstofu Íslands og ákvarðanir um viðbúnað og viðbragð voru byggðar á þeim.

Vöktun jarðskjálftahrinunnar á Reykjanesskaga

Samkvæmt vöktunarupplýsingum Veðurstofunnar er líklegast að jarðskjálftarnir við Fagradalsfjall séu vegna kvikuinnskots við Fagradalsfjall. Kvikuinnskotið veldur spennubreytingum vestan og austan við Fagradalsfjall og framkallar þar skjálfta. Þessir skjálftar eru gjarnan kallaðir gikkskjálftar og eru merki um spennulosun en tákna ekki að kvika sé á hreyfingu á þeim svæðum þar sem þeir mælast. Í upphafi hrinunnar voru skjálftarnir á um 6-8 km dýpi og fóru svo grynnkandi. Skjálftavirknin hefur hins vegar haldist stöðug frá því um eftirmiðdaginn sl. laugardag og er á um 2-5 km dýpi.

Grannt er fylgst með svæðinu af Veðurstofu Íslands. Þar sem óvissustig er nú í gangi vegna jarðskjálftahrinunnar hefur vöktun veðurstofunnar verið aukin og skipulag Almannavarna er í viðbragðsstöðu. Jafnframt verða þau sveitarfélög sem mögulega verða fyrir áhrifum upplýst um leið um stöðu mála ef einhver frávik eiga sér stað sem benda til þess að eldgos sé í vændum.

Viðbúnaður og viðbragð vegna jarðskjálfta
Eitt það mikilvægasta fyrir íbúa á jarðskjálftasvæðum er að gera ráðstafanir sem eykur öryggi fólks og dregur úr mögulegu tjóni. Það sama á að sjálfsögðu við um alla starfsemi á jarðskjálftasvæði. Slíkar ráðstafanir auka einnig öryggistilfinningu fólks sem dregur úr vanlíðan í ástandi sem þessu. Ýmislegt er hægt að gera til að auka öryggi eins og að festa þunga hluti við gólf eða veggi og hafa ekki þunga hluti á veggjum eða ofarlega í hillum.

Hægt að kynna sér varnir og viðbúnað nánar hér á heimasíðu Almannavarna.

Að kunna og æfa viðbrögð við jarðskjálfta er einnig mikilvægt. Mörg slys í þessum aðstæðum eiga sér stað þegar hlaupið er af stað í jarðskjálfta. Því er brýnt að fara yfir jarðskjálftaæfingar með fjölskyldumeðlimum, í skólum, á vinnustöðum o.s.frv.

Hægt er að kynna sér viðbrögð við jarðskjálfta nánar hér á heimasíðu Almannavarna. Veðurstofa Íslands hefur einnig vakið athygli á því að grjóthrun og skriður geti farið af stað í brattlendi og því er gott að forðast brattar hlíðar. Íbúum og fyrirtækjum er bent á að hafa samband við Náttúruhamfaratryggingu Íslands ef tjón hafa orðið vegna skjálftanna.

Mörgum finnst jarðskjálftar óþægilegir og í hrinu eins og þessari þarf að takast á við marga óvissuþætti. Því er mikilvægt að gera það sem hægt er til að draga úr vanlíðan, hlúa hvert að öðru og aðstoða þau sem síður eru í stakk búin að takast á við þessar aðstæður. Við minnum á Hjálparsímann 1717 og netspjall Rauða krossins 1717.is. Hjálparsíminn er alltaf opinn, trúnaði og nafnleynd er heitið og hann er ókeypis.